Adres korespondencyjny
SKN Gleboznawstwa
i Ochrony Środowiska, Instytut Nauk o Glebie
i Ochrony Środowiska

50-357 Wrocław
ul. Grunwaldzka 53
E-mail: igleb@up.wroc.pl

 
 
 
Gleby Gór Stołowych
 
 
Najnowsze Zdjęcia

 
 
 
Znajdź Nas Na FaceBook
 
 
 
Badania
Zasoby węgla organicznego w glebach Gór Stołowych

Pools of organic carbon in soils of the Stołowe Mts.


Analizę zasobności siedliska w materię organiczną prowadzono w poziomach ektohumusu oraz w poziomach mineralnych gleb występujących na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych. W badaniach uwzględniono rodzaj siedliska, typ gleby, rodzaj skały macierzystej, rodzaj ściółki, stratę żarową oraz wysokość nad poziom morza. Przeprowadzone analizy wykazały silne zróżnicowanie miąższości ektohumusu, w przedziale od 1 cm do 28cm. Wyraźnie zróżnicowane są również straty żarowe badane w poziomach ściółki nadkładowej (23,0%-95%) oraz w poziomach mineralnych na głębokości 0-10cm (1,9%-90,4%) i 10-20cm (1,3%-87,2%). Oznaczone zasoby materii organicznej przypadające na jednostkę powierzchni w poziomach ektohumusu mieszczą się w przedziale od 0,3-34,2kg/m2, natomiast w poziomach mineralnych w warstwie 0-10cm od 0,9-43,42kg/m2, podobnie w warstwie 10-20cm w granicach od 0,7-45,3kg/m2. Największe zasoby materii organicznej zarówno w poziomach ściółki, jak i w poziomach mineralnych występują na obszarach porośniętych lasem świerkowym, natomiast wyraźnie niższe notowane są na obszarach grądowych oraz na łąkach. Biorąc pod uwagę zasobność w materię organiczną różnych typów gleb, najwyższe zasoby występują na glebach glejobielicowych, torfowo-glejowych i bielicowych, natomiast zdecydowanie niższe na glebach brunatnych kwaśnych, brunatnych właściwych oraz glebach płowych. Na zasobność siedliska w materię organiczną ma również wpływ typ skały macierzystej. Najwyższe zasoby obserwowane są w siedliskach, w których dominującą skałą macierzystą są piaskowce oraz piaskowce na marglach, natomiast najniższe zasoby spotykane są w siedliskach, gdzie skałą macierzystą jest piaskowiec cechsztyński, granit i margiel. Istotnym czynnikiem decydującym o zasobności siedliska w materię organiczną jest typ ściółki nadkładowej oraz jej miąższość, która wzrasta w kierunku od typu mull przez moder i mor do typu mor torfiasty. Uwarunkowane jest to wzrastającym stopniem jej uwilgotnienia powodującego spowolnienie rozkładu materii organicznej, a tym samym jej akumulację. Potwierdzają to wyliczone straty żarowe dla poszczególnych typów ściółek, jak również obliczone zasoby materii organicznej przypadające na jednostkę powierzchni. W ściółce typu mull zasobność kształtuje się na poziomie 2,7kg/m2, natomiast w ściółce typu moder wynosi ona 10,9kg/m2. Biorąc pod uwagę wszystkie czynniki można stwierdzić, że najzasobniejsze w materię organiczna są oligotroficzne siedliska świerkowe, występujące na glebach wytworzonych z piaskowców i piaskowców na marglach, gdzie dominującym typem ściółki nadkładowej jest mor i mor torfiasty charakteryzujący się dużym stopniem uwilgotnienia. Najuboższe są natomiast eutroficzne siedliska grądowe i łąki, występujące głównie na marglach, z których wykształciły się gleby płowe, z dominującym mullowym typem ściółki.